De relatie tussen (jeugd)criminaliteit in de wijken en ondermijnende criminaliteit

In Projecten by

Van analyse van een netwerk naar aanpak

In diverse gemeenten is de aanpak van kwetsbare jeugd een speerpunt. De combinatie van sociaal-economische problematiek in de wijken en de aanwezigheid van criminele structuren (en mogelijk negatieve rolmodellen) maakt jongeren namelijk kwetsbaar voor afglijden naar (georganiseerde) criminaliteit. In dergelijke gemeenten lopen er daarom aanpakken (groeps- en persoonsgericht) die zich richten op risico- en overlastgevende en criminele jongeren in de wijken. Het gaat daarbij om jongeren die vanwege eerste criminele feiten (en soms; vrienden) in beeld zijn gekomen bij politie en jongerenwerk.

Analyse

Het ontbreekt tot nu toe echter vaak aan een heldere analyse. Hoe verhouden de jongeren op straat zich tot de criminele structuren in de wijk? Heeft de gemeente wel de juiste doelgroep in beeld? Passen de gekozen interventies wel bij deze jongeren wanneer het netwerk om hen heen in beeld is? Samen met haar partners trachten gemeenten ondermijnende criminaliteit terug te dringen. Logischerwijs wordt hierbij vooral ingezet op de top van de piramide (voor zover in beeld) en de ondermijnende criminaliteit die in het oog springt. Hoe jonge aanwas in de wijken zich hiertoe verhoudt is niet altijd duidelijk. Dat is de reden dat sommige gemeenten graag in beeld gebracht willen hebben welke negatieve invloed er uitgaat van personen die onderdeel zijn van bovenlokale criminele fluïde netwerken: ‘de onzichtbare invloed op het gedrag en de criminele carrièreontwikkeling van jongeren in de wijk’.
Het in beeld brengen van deze netwerken en de kopstukken (harde kern) en carrièremakers (rising stars) hierbinnen is de basis voor een structurele en effectieve aanpak. De rising stars en de harde kern zijn voor de jongeren in wijk (de jonge aanwas) namelijk te beschouwen als negatieve rolmodellen.

Van gezamenlijke analyse naar aanpak

In een nauwe samenwerking tussen gemeenten, politie en openbaar ministerie voeren wij op dit moment onderzoek en analyses uit met de volgende ambitie: het inzichtelijk maken – in de vorm van een analysebeeld – van de relatie tussen de overlast en criminaliteit in de wijk enerzijds en de regionale ondermijnende (drugs)criminaliteit anderzijds. Op basis van dit beeld wordt nagegaan in hoeverre de bestaande aanpak op problematische jeugd(netwerken) in de wijk, maar ook binnen de PGA en de aanpak van ondermijning afdoende is of bijstelling behoeft.

De analyse wordt in een coproductie met afdelingen analyse van de betreffende politie eenheden uitgevoerd. Naast een geanonimiseerd onderzoeksrapport wordt er ook een methodiek uitgeleerd – door de Eenheid Oost-Nederland – die in andere delen van de politie eenheid kan worden toegepast én is operationele informatie – in beheer bij de politie – beschikbaar over het netwerk en de personen daarbinnen.

Opdrachtgevers
Gemeenten Amsterdam, Arnhem, Eindhoven, Groningen, Schiedam en Zaanstad

Projectteam
Henk Ferwerda, Joey Wolsink, Juno van Esseveldt en Kenny Kathmann

Relevante publicaties
Artikel in het Tijdschrift voor de Politie
Misdaadcarrières voorkomen en doorbreken
Misdadige invloed