De meerwaarde van herstelrecht bij de afhandeling van agressie-incidenten tegen boa’s, brandweer en politie
Hulpverleners krijgen tijdens de uitoefening van hun functie geregeld te maken met agressie. Deze agressie kan grote gevolgen hebben. De overheid neemt diverse maatregelen om incidenten te voorkomen als ook om de afhandeling van dergelijke incidenten te verbeteren. Op dit gebied bestaan er nog diverse knelpunten. Een herstelrechtelijke afhandeling, bijvoorbeeld mediation of bemiddeling, kan voor slachtoffers een positieve bijdrage leveren aan de afdoening van een incident, zo blijkt in zaken van agressie tegen burgers. Het was eerder niet bekend of zaken van agressie tegen hulpverleners ook wel met behulp van herstelrecht worden afgewikkeld.
Het onderzoek
In deze studie is in opdracht van de Taskforce Onze hulpverleners veilig onderzocht in hoeverre een herstelrechtelijke aanpak wordt toegepast in de afhandeling van agressie-incidenten tegen hulpverleners en in hoeverre dit kan bijdragen aan de afhandeling. De beroepsgroepen boa’s, brandweermensen en politiemensen stonden hierbij centraal. Dit is onderzocht door middel van vragenlijsten onder hulpverleners, mediators en bemiddelaars, interviews met hulpverleners en beleids- en coördinatiefunctionarissen en een literatuurstudie.
In het onderzoeksrapport besteden de onderzoekers aandacht aan het slachtofferschap van agressie en aan knelpunten in de afhandeling van incidenten. Daarnaast schetsen zij een beeld van de toepassing van herstelrecht na agressie tegen hulpverleners. Op basis daarvan laten zij zien wat de meerwaarde van herstelrecht kan zijn ten opzichte van de gangbare wijzen van afwikkelen. De onderzoekers sluiten af met enkele reflecties op de toepassing van herstelrecht bij agressie tegen hulpverleners.
Bevindingen
Uit het onderzoek is gebleken dat een niet-adequate afwikkeling van een incident een even negatieve impact kan hebben op de hulpverlener als het incident zelf. Een herstelrechtelijke aanpak kan bijdragen aan de verwerking van de hulpverleners. Ook kan het de dader inzicht geven in de gevolgen van diens agressie voor het slachtoffer. Daarvoor moeten wel de juiste omstandigheden aanwezig zijn. Het slachtoffer moet er open voor staan en de meerwaarde en toepasbaarheid inzien. Dat is nu in de meerderheid niet het geval. De verdachte moet bereid zijn om het slachtoffer tegemoet te komen. De context van het incident moet zich ook lenen voor een dergelijke oplossing. Maar voordat herstelrecht überhaupt kan werken, hebben hulpverleners behoefte aan goede opvang, erkenning en onvoorwaardelijk begrip van hun werkgever.
Opdrachtgever
Taskforce Onze hulpverleners veilig
Auteurs
Emily Berger, Christa Dinnissen, Jaap Timmer, Henk Ferwerda
Uitgave
Bekereeks, 2025
Downloaden
Rechtsherstel na agressie tegen hulpverleners
Factsheet Rechtsherstel na agressie tegen hulpverleners
