Van onzichtbare gevechten naar openbare wanordelijkheden

In Projecten by

Een fenomeenonderzoek naar de omvang en aard van Hit-and-Run acties en de profielen van de deelnemers

Een klein deel van de voetbalsupporters komt met enige regelmaat negatief in het nieuws omdat ze betrokken zijn bij rellen. Soms ontstaan rellen omdat er zich een bepaalde gebeurtenis voordoet terwijl er al enige tijd sprake is van spanning en onrust. Hierbij valt te denken aan een teleurstellende uitslag. Ook kunnen rellen ontstaan omdat men zich laat meeslepen door het effect van de aanwezige massa. De agressie richt zich tijdens dergelijke rellen vaak tegen het gezag, zoals de politie. Er zijn ook afspraak gestuurde rellen. Dit zijn openbare ordeverstoringen waar sturing en voorbereiding tussen groepen aan ten grondslag ligt. Vechtafspraken ook wel aangeduid als bosgevechten of 20/20 fights zijn voorbeelden van zulke afspraak gestuurde rellen. Vechtafspraken zijn onzichtbare korte maar heftige gevechten met spelregels tussen twee ongeveer even grote groepen die afspreken op afgelegen locaties zoals bossen, parkeerplaatsen en industrieterreinen. Recent publiceerden we dit onderzoek over vechtafspraken.

Uit dit laatste onderzoek blijkt dat er sprake is van een ontwikkeling waarin het aantal vechtafspraken stabiliseert of zelfs afneemt, terwijl het aantal Hit-and-Run acties toeneemt. Hit-and-Run acties zijn aanvallen die van tevoren niet zijn afgesproken en waar geen spelregels gelden waardoor er ook wapens gebruikt worden. Tevens vinden deze acties plaats in de openbare ruimte waardoor de deelnemers niet afgezonderd zijn van omstanders. Hit-and-Run lijkt een nieuw type openbare ordeverstoring te zijn. Er zijn geen afspraken, er is geen massa aanwezig die zich laat meeslepen en er ligt geen incident aan ten grondslag. Integendeel, deelnemers aan Hit-and-Run acties maken het incident. De zorg bestaat dat er slachtoffers zullen gaan vallen onder de vechters, omstanders of bij de politie.

In dit onderzoek gaan we in op het fenomeen Hit-and-Run acties. We onderzoeken wie hieraan deelnemen en wat hun profiel is. Ook kijken we hoe de acties georganiseerd worden, of er regels gelden en wat de naleving hiervan is. Tot slot schetsen we de impact op de veiligheid en slachtoffers. We raadplegen open bronnen, experts, politieregistraties en reconstrueren casus. Op basis hiervan zullen er adviezen gedaan worden als het gaat om handelingsperspectief voor de politie en andere actoren.

Opdrachtgever
Programma Politie en Wetenschap

Projectteam
Joey Wolsink, Henk Ferwerda, Juno van Esseveldt en Kenny Kathmann